Betrokken instanties

Een complex samenspel

Bij fraudezaken heb je per definitie te maken met een samenspel van allerhande betrokken instanties. In het navolgende lees je welke instanties in Nederland een rol spelen bij fraude en fraudebestrijding. In voorkomende gevallen werken we ook samen of zoeken we minst genomen contact, steeds met als doel om informatie in te winnen en daarmee de positie te versterken. Van meer informatie word je nooit minder.

‍

‍

Autoriteit Financiële Markten

De Autoriteit Financiele Markten (AFM) houdt toezicht op financiële instellingen, beleggingsproducten en financiële dienstverleners. Zij ziet erop toe dat aanbieders beschikken over vergunningen, dat reclame en beloftes over rendement geen misleidende claims bevatten en dat consumenten eerlijk geïnformeerd worden. Bij fraude-achtige beleggingsconstructies of adviezen zonder deugdelijke onderbouwing kan de AFM optreden met boetes, waarschuwingen en bevelen om te stoppen met een overtreding, al dan niet met een financiële prikkel om daaraan ook werkelijk gehoor te geven.

‍

‍

Kansspelautoriteit

De Kansspelautoriteit (KSA) speelt een belangrijke rol als een activiteit als een kansspel wordt aangemerkt; piramidespelen daaronder begrepen. Volgens de Wet op de Kansspelen zijn piramidespelen expliciet verboden. De KSA signaleert, waarschuwt consumenten, treedt sanctionerend op tegen aanbieders zonder vergunning, en onderzoekt illegale kansspel-aanbieders en -affiliates. Bijvoorbeeld door boetes op te leggen aan websites die zondervergunning kansspelen online aanbieden.

‍

‍

Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst

De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst onderzoekt economische en fiscale criminaliteit, zoals witwassen, belastingfraude, en grote financiële scams. In fraudezaken met complexe geldstromen en verborgen structuren is hun onderzoek van belang om bewijs te verzamelen over wie, wanneer, hoeveel vermogen had. Waar is het geld gebleven, en in hoeverre was de handelswjze werkelijkl frauduleus?

‍

‍

Politie en recherche

Bij internetfraude, phishing, identiteitsfraude, oplichting en andere (digitale) misdrijven is de politie vaak het eerste aanspreekpunt. Rechercheteams, cybercrime-afdelingen en regionale hulpdiensten nemen aangiftes op en stellen (digitaal) bewijs veilig. Hun werk vormt bij fraude niet zelden de basis voor civiele procedures; zonder politie- of opsporingsrapporten is bewijs van bijvoorbeeld verdachte transacties of phishing moeilijker in te brengen.

‍

‍

Openbaar Ministerie

Het Openbaar Ministerie (OM) beslist óf fraude en oplichting strafrechtelijk wordt vervolgd. Zij bepalen welke zaken strarechtelijk een vervolg krijgen nadat een aangifte is binnengekomen. Dat heet het opportuniteitsbeginsel. Hoewel het OM geen schade vergoedt, is hun rol beslist relevant. Zo dienen de bevindingen uit een een strafrechtelijk onderzoek niet zelden als bewijs in civiele zaken. Het OM werkt nauw samen met de FIOD, politie en andere toezichthouders.

‍

‍

Belastingdienst‍

De Belastingdienst signaleert wanneer fiscale aangiften onjuist zijn, belastingadministraties frauduleus zijn ingericht en wanneer bedrijven of personen exploitatie van belastingvoordelen misbruiken. In gevallen van valsheid in geschrifte of opzettelijke misleiding bij belastingaangifte of btw-teruggave treedt de Belastingdienst veelal samen met de FIOD op.

‍

Accountants, juristen en andere private partijen

Private partijen spelen ook een belangrijke rol. Accountants, advocaten, notarissen en tussenpersonen hebben vaak toegang tot vertrouwelijke documenten en zijn soms de eerste die de signalen van fraude tegenkomen, zoals onverklaarbare kasstromen en afwijkingen in administratie. De geheimhouding staat er veelal aan in de weg om de bevindingen in de openbaarheid te brengen. Voor de accountant daarentegen geldt veelal juist de gehoudenheid om melding te doen. Tal van private spelers hebben betrokkenheid, niet in de laatste plaats ook particuliere rechercebuireaus waarmee we samenwerken.

‍

Internationale verbanden en afspraken

Veel vormen van fraude kennen grensoverschrijdende dimensies. Denk aan digitale platforms, betalingen via het buitenland, cryptovaluta en offshore-constructies. Nederland werkt samen met buitenlandse opsporingsinstanties, Europol, Eurojust en via verdragen en EU-regels om fraudeurs op te sporen en te berechten over de landsgrenzen heen. Voor het veiligstellen van verhaalsobjecten in het buitenland kennen we in Europa inmiddels ook regelgeving die de gedupeerde tegemoet komt/